girl 1064658 1920
| | | |

Prenatale depressie, het is niet jouw schuld | zwangerschap taboe

Het is niet jouw schuld, krijg ik keer op keer te horen. Wat niet wegneemt dat het feit er ligt: ik heb een prenatale depressie tijdens deze zwangerschap. Iets waar maar zeer weinig over wordt geschreven, hoewel veel vrouwen in meer of mindere mate negatieve gevoelens ervaren tijdens hun zwangerschap.

girl 1064658 1920Ergens begrijp ik deze stilte wel. Niemand hangt graag de vuile was buiten. En zeggen dat je amper in staat bent van de zwangerschap te genieten is nogal een taboe. Sterker nog: het hebben van een depressie op zich is nog steeds een groot taboe in zijn geheel. Laat staan tijdens een verheugde gebeurtenis als zwanger zijn en in verwachting van een wonder.

Waarom ik schrijf over het hebben van een prenatale depressie?

Er zijn al meer dan genoeg taboes in de wereld en ik wil dat andere vrouwen die dit overkomt begrijpen dat het niet iets is wat je had kunnen voorkomen door wat dan ook. Het is een samenloop van fysieke en emotionele/psychische factoren en niet jouw schuld. Depressies worden nogal ‘makkelijk’ afgedaan als ‘modeziekte’ of als ‘excuus’ om niet te hoeven werken. De (voor)oordelen liggen voor het oprapen, soms zelfs dichter bij huis dan je zou verwachten.

Veel mensen die zo gelukkig zijn om nooit een depressie te ervaren (of overspannen raken, gezien de vele overeenkomsten) kunnen zich niets voorstellen bij de donkerte die je ervaart. Pas als men zelf ervaringsdeskundige wordt, is er begrip. Ook ik ben al meerdere malen in mijn leven tegen dit onbegrip aangelopen, zelfs in mijn eigen familie. Dus ik weet er helaas uit ervaring ‘alles’ van.

Persoonlijke ervaring

Barbara: Je leert veel van jezelf als je een of meerdere depressies doorloopt. Het proces is moeizaam en een continu gevecht om jezelf weer terug te krijgen zoals voorheen. Je leert uiteindelijk na de nodige levenservaring wat werkt en wat niet. Zelf ben ik geheel afgekeurd (WAO) door het steeds weer uitvallen vanwege recidiverende depressies (met een doorontwikkeling naar een bipolaire stoornis) en hoewel ik de laatste decennium zonder depressie ben doorgekomen, blijft het een gevecht deze stabiele situatie in stand te houden. Je blijft als het ware vatbaar en de kans op een terugval is altijd aanwezig. 

Langere tijd heb ik – door het vele onbegrip – gezwegen over mijn depressieverleden en de reden waarom ik ben afgekeurd. Ik had een bewijsdrang dat ik toch in staat was om (deels) mijn eigen inkomen te verdienen. Mocht dit dan in het reguliere werkveld niet lukken, dan maar als kleine zelfstandige ondernemer. Dit is me inmiddels gelukt, maar het blijft een intens gevecht om dit te combineren met mijn geestelijke uitdagingen. 

Ik geloof oprecht dat je bij genoeg wilskracht uit een depressie kunt komen, zelfs meerdere malen. Toch begrijp ik ook heel goed waarom het sommige mensen uiteindelijk niet meer lukt. De donkerte is soms mega zwart en een werkelijke hel die niemand aan je ziet. Je probeert immers – zolang mogelijk – te blijven functioneren en kwijnt van binnen weg van ellende. Het feit dat ik nu schrijf over de diepte die ik nu weer ervaar en toch probeer door te gaan (dat werkt voor mij, indien met mate, het beste voor een spoediger herstel), kan bij onwetenden het idee geven dat het allemaal wel meevalt. Dit begrijp ik. Enkel is iets proberen het hoofd te bieden op de best mogelijke manier, niet hetzelfde als je gedragen als een zombie en dagenlang in bed doorbrengen. (Een beeld dat zeker voorkomt – ook ik heb die periodes gekend – maar zeker niet altijd standaard is.)

Er zijn depressieve mensen die tot op een redelijk niveau normaal blijven functioneren. Zelf ervaar ik dit ook. Er is immers een gezin dat van mij afhankelijk is. Je bent niet pas depressief als je niets meer kunt en wordt opgenomen. Er is een heel grijs gebied daartussen waarin de donkerte net zo zwart kan aanvoelen. 

Helaas oordelen mensen naar wat ze kunnen zien. Ik begrijp dat. Zeker als je er nooit van dichtbij mee te maken hebt gehad, is het een lastige ziekte om te begrijpen. Toch hoop ik, door nu ook zelf open hierover te schrijven, een bijdrage te leveren op het vlak van begrip. 

Hoe krijg je een prenatale depressie?

De hormonen die heel onze huishouding, tijdens de zwangerschap, op zijn kop zetten zijn hier deels debet aan. Verder is het natuurlijk bij iedereen verschillend wat de uiteindelijke prenatale depressie triggert.

In mijn geval is het – na zelf alles op een rij te hebben gezet – goed verklaarbaar. Dit wetend en ook wetend dat ik er zelf niets aan kan doen is een schrale troost, maar helpt me niet direct verder. Het is worstelen en hopen dat het erkennen dat ik (weer) depressief ben, het begin van herstel. Hoezeer ik me ook had voorgenomen nooit meer depressief te worden na vele jaren van therapie en het opbouwen van zelfkennis. (Alsof ik dit zelf had kunnen voorkomen.) Het voelt feitelijk aan als falen.

Je bent uiteindelijk, na het opdoen van de nodige levenservaring, zelf degene die het beste weet hoe je jezelf gezond van geest kunt houden. Je weet waar je op met letten, kent je valkuilen. In mijn geval is dit ervoor zorgen dat stress niet te lang in te hoge dosering aanwezig is. Dit is me niet gelukt dit afgelopen jaar. Er was een aaneenstapeling van stress aanwezig in ons leven (ook positieve stress is stress). Hierdoor werd ik vatbaar(der) voor een nieuwe depressie die tijdens deze zwangerschap, door de hogere mate van gevoeligheid (alles voelt 10x intenser) niet te voorkomen bleek.

Als ik dan ook nog vanaf afstand naar de situatie kijk en weet dat ik tot op heden de zwangerschap als pittig ervaar, dan is het niet zo heel vreemd dat mijn tactiek om terugvallen te voorkomen heeft gefaald. (Een behoorlijk vitamine D tekort (recent ontdekt) dat nu wordt aangevuld met een kuur. Extreme vermoeidheid en algemene malaise. Normaal leven was niet meer mogelijk met zeer weinig energie. De continu aanwezige stress en dan ook nog de onverwerkte stress vanuit de vorige zwangerschap vol deels niet verwerkte emoties.) Ik weet waarom ik me nu voel zoals ik me voel, maar dat brengt me nog steeds niet bij de oplossing.

Ik schrijf dit niet om medelijden op te wekken

Heel duidelijk ik ben NIET op zoek zijn naar medelijden. Hooguit naar begrip voor alle mensen die met mij een of meerdere depressies in hun leven doormaken en proberen hier weer uit te komen.

De harde opstelling van ‘de maatschappij’. Het gevoel niet te kunnen voldoen aan verwachtingen. Je letterlijk waardeloos voelen. Dit wordt enkel versterkt door de vele (v00r)oordelen van onwetende vreemden, of erger nog, bekenden. Het helpt ons niet om te worden weggezet onder de noemer ‘zielig’, of erger nog: ‘profiteur’. Niemand die werkelijk deze donkerte ervaren heeft zal proberen langer dan noodzakelijk uit te running te zijn. Het is een hel waar je uit wilt komen, liever gister nog dan vandaag.

Misvatting: een depressie roep je niet op jezelf af!

Het is een misvatting dat het ligt aan de instelling van de persoon zelf. Je krijgt een depressie en roept dit niet op jezelf af. Het is niet puur een kwestie van positief denken, maar een heel proces wat je opnieuw dient op te bouwen nadat het als een kaartenhuis in elkaar valt. Zelf ben ik een vechter en probeer ik in alles altijd het positieve te zien. Zo ook zelfs nu nog, terwijl de depressieve gevoelens me blijven overvallen. Ik weet dat ik dit kan. Uit ervaring weet ik waar ik door moet. En ook dat het niet voorspelbaar is hoe lang deze donkerte duurt.

Je wil genieten van het leven, enkel kan je dat tijdelijk niet. Je voelt je vaak vol schuld gevoelens naar jezelf en je dierbaren. En je geeft jezelf de schuld van alles. Je wilt liefst vandaag nog weer de zon voelen schijnen in je hoofd. Vaak zijn er echter vele maanden van hard werken nodig voor je weer voorzichtig kunt terugkijken en weet dat je er ‘weer’ bent.

Barbara: Heel bewust laat ik de precies details achter het ontstaan van mijn prenatale depressie weg uit deze blog. Het is feitelijk van ondergeschikt belang. Het feit dat de depressie er is, is genoeg. Dit heb ik puur geschreven uit de overtuiging dat een taboe enkel uit de wereld kan worden geholpen als het een gezicht krijgt.

 

Disclaimer: deze blog is geschreven vanuit eigen ervaring en daardoor subjectief en ik raad eenieder die zich depressief voelt en het vermoeden heeft een (prenatale) depressie onder de leden te hebben aan om professionele hulp te zoeken. 

Deel gerust door!

Vergelijkbare berichten