Vervelen is goed voor je
Met de voorjaarsvakantie voor de deur pluis ik het internet uit voor leuke activiteiten om te ondernemen met de kinderen. Ik krijg nachtmerries bij het idee van een druilerige week binnen zitten met twee zichzelf vervelende ruziemakers. Vraag ik hen waar ze zin in hebben, dan vliegen de pretparken mij om de oren. Buiten dat mijn portemonnee al pijn doet bij het idee van een week vol dure uitstapjes, spreekt een afgeladen pretpark met dikke rijen mij ook niet zo aan. Achtbanen vinden we geweldig, maar bij voorkeur lekker rustig op een studiedag!
Inhoudsopgave
Plannen of prikkelen
Dus ik bedacht wat low-budget uitstapjes, ik sloeg een voorraad knutselpapier in en plukte crea ideeën van Pinterest (Bijvoorbeeld deze vrolijke bloemen en vlinders en hier een schattig paasmandje dat mij spontaan terug naar mijn eigen basisschooltijd bracht). In gedachten had ik de weekplanning al bijna klaar, toen ik mij besefte dat het niet voor niets vakantie heet. Het is een periode om tot rust te komen, om even niets te doen. Ja, zelfs misschien wel om je ook te kunnen vervelen. Want laten we eerlijk zijn: van een beetje verveling is nog nooit iemand dood gegaan. Sterker nog, vervelen schijnt zelfs goed te zijn voor de ontwikkeling. Want je wordt er creatief van. Toch ben ik bang dat mijn kinderen zonder prikkeling van mij de hele week achter de spelcomputer hangen.
Vervelen: We kunnen het niet meer
Vroeger verveelden we ons heel vaak. Wanneer we moesten wachten tot het eten klaar was, in het bushokje, in de wachtkamer van de tandarts en op het toilet. Ik kende de etiketten van alle artikelen in onze badkamer uit mijn hoofd. Mijn leukste herinneringen komen van activiteiten verzonnen uit verveling. Op een eindeloze oudjaarsavond schreef ik met mijn neven en nichtjes een eigen liedje, inclusief dansje dat we voor de hele familie opvoerden. We bouwden een hut met kapotte pallets die we achter de supermarkt vonden, terwijl we door de buurt schooierden. En met mijn vriendinnetje knutselde ik hele poppenhuizen in elkaar. Als mijn moeder dit als vakantieactiviteit had ingepland was het vast niet zo leuk geworden als het nu was.
Scheppen en scharrelen
Eigenlijk is het ook best wel logisch. Creativiteit is de kunst van het scheppen. Pas wanneer je gedachten vrij kunnen bewegen komen ze volledig tot hun recht. Tegenwoordig snakken we continu naar stimulans. Elk vrij minuutje moet ‘opgevuld worden’ met een activiteit of liever nog een beeldscherm. Maar wanneer je steeds wordt bezig gehouden, of het nu door je moeder of door een iPad is, krijgen je gedachten nooit de ruimte om zich volledig uit te vouwen. Of om optimaal gebruik te kunnen maken van je omgeving. Om een onverwachte oplossing te vinden voor een probleem. En dat is nu juist waar de creativiteit begint, bij het kunnen rondscharrelen en je laten verrassen door wat je tegenkomt. In huis, buiten, of in je eigen hoofd.
Verveling leidt tot creativiteit
Dr Sandi Mann, van de University of Central Lancashire, deed onderzoek naar de relatie tussen verveling en creativiteit. Ze vroeg een groep studenten om creatieve manieren te bedenken om plastic bekertjes te gebruiken. Een deel van de studenten gaf ze echter eerst de saaie taak om telefoonnummers te kopiëren. Ze ontdekte dat de groep die de saaie taak uitvoerde, met veel meer creatieve ideeën kwam voor de bekertjes dan de controlegroep die dat niet had hoeven doen. Dr Mann gelooft dat ouders hun kinderen moeten leren om verveling te ervaren en te leren zichzelf te vermaken. “In tegenstelling tot veel ouders tegenwoordig, ben ik heel blij wanneer mijn kinderen zeuren dat ze zich vervelen” verklaart ze in een artikel in The Psychologist. “Het kunnen vinden van manieren om zichzelf te vermaken is een belangrijke vaardigheid”
Snelle versus langzame activiteit
Hoe meer we gewend raken aan snelle stimulans van alle beeldschermen in ons leven, hoe meer langzame activiteit, zoals het lezen van boeken, ons gaat tegenstaan. Onze hersenen zijn gewend aan de dopamine die vrijkomt bij een nieuwe prikkel. Is die kick uitgewerkt, dan zijn we al snel verveeld en willen we weer op zoek naar iets nieuws. Daardoor zappen we steeds van de ene naar de andere zender, en gaan we van scherm naar scherm. Uiteindelijk resulteert dit patroon van continu zoeken naar nieuwe stimulans paradoxaal genoeg weer in chronische verveling, aldus dr. Sandi Mann in The Guardian. De oplossing is gelukkig vrij eenvoudig: variatie in activiteit. Door activiteiten in je dag te bouwen met verschillende tempo’s en waarbij je verschillende hersendelen gebruikt (denk aan verven, sport, bij iemand op bezoek gaan, zingen, koken, wandelen), voel je je op lange termijn minder verveeld.
Zonder planning
Met dit verhaal in mijn achterhoofd heb ik de vakantieplanning aangepast. We gaan elke dag even de deur uit en de kinderen mogen ook echt wel even gamen of tv kijken. Maar daarbuiten mogen ze zichzelf vermaken zonder scherm. Dat klinkt beter dan vervelen. Ik doe zelf ook mee. Laptop uit en creatieve stand aan! Ben benieuwd waar de kinderen mee komen. En of een golf van inspiratie mij gaat overspoelen. Zo niet, dan heb ik in ieder geval een keer genoeg tijd om alle etiketten uit de badkamer uitgebreid te lezen.
Gerelateerde blogs om de creativiteit te stimuleren:
