Indien er genoeg interesse is (behoefte aan) een fijn gevoel, vallen veel mensen voor de geneugten die het ‘verslavende middel’ brengt. Het zorgt voor ontlasting, ontspanning, of op andere wijze voor het veraangenamen van het leven van dat moment.
Zelfs medicatie is soms verslavend terwijl het enkel en alleen tot doel heeft een patiënt te behandelen. Liefst worden dan ook alternatieven voorgeschreven die deze verslavende stoffen niet bevatten.
Verslavingen: kan ieder mens verslaafd raken?
Persoonlijke ervaring
Barbara(40): Daar ik zelf behoorlijk verslaafd ben geweest aan de Cola light en daar succesvol van ben afgekickt. Ik daarnaast moet uitkijken dat ik niet teveel geld vergok bij het ‘idee’ dat ik misschien wel die geluksvogel ben die een grote prijs wint en ik ook ‘alles’ weet als volle vrouw over teveel (ongezond) eten, is de verslavingswereld mij niet onbekend.
Voeg daar nog een aantal medicaties aan toe die behoorlijke afkickverschijnselen bevatten (ook al zijn ze niet verslavend in de zin dat er steeds meer nodig is voor het bereiken van het zelfde effect) en ik kan mezelf als ervaringspersoon aanwijzen.Wel vraag ik me inmiddels af of het puur ligt in mijn ‘zwakke karakter’ (voor zover daar sprake van is) dat ik ‘makkelijk’ verslaafd raak, of dat de mens ‘als dier’ van nature gevoelig is voor verslaving.
Wat is nu precies verslaafd zijn?
Je bent verslaafd als je niet zonder iets kan (of denkt te kunnen).
Wikipedia omschrijft het als volgt:
Verslaving is een toestand waarin een persoon fysiek en/of mentaal van een gewoonte of stof afhankelijk is, zodanig dat hij/zij deze gewoonte of stof niet, of heel moeilijk los kan laten. Het gedrag van de persoon is voornamelijk gericht op het verkrijgen en innemen van het middel, of het handelen naar de gewoonte, ten koste van de meeste andere activiteiten. Als het lichaam deze stof of gewoonte dan moet loslaten kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden bij deze persoon.
Hoe raak je verslaafd? Hoe gaat dat in zijn werk?
Allereerst zijn verslavingen onder te verdelen in twee soorten: verslavingen naar (genots)middelen oftewel stoffen en verslavingen naar gedragingen.
Je raakt aan een stof verslaafd doordat er invloed wordt uitgeoefend op de hersenen, door de werking van zenuwcellen en neurotransmitters te beïnvloeden. Iedere soort verslavende stof (drugs, waaronder ook nicotine en alcohol vallen) heeft een andere werking en daarnaast invloed op verschillende neurotransmitters. Wel hebben ze allen invloed op de ‘beloningsstof’ dopamine die ervoor zorgt dat we ons tevreden en beloond voelen. Door de consumptie van drugs wordt er door de hersenen meer dopamine aangemaakt, krijgen we een aangenaam gevoel en nadat dit extra aangename gevoel wegebt willen we ons vaker zo lekker voelen. De omstandigheden om verslaafd te raken zijn daarmee geboren.
Een vervelende bijwerking van het extra binnenkrijgen van verslavende stoffen is dat onze hersenen veranderen door het gebruiken van deze genotsmiddelen. De neurotransmitters dopamine en endorfine worden erdoor vermeerderd of verminderd, met een extra versterkende of juist afzwakkende werking. Dit heeft tot gevolg dat je bijvoorbeeld minder angst ervaart, uitgelaten wordt of het gevoel krijgt heel de wereld aan te kunnen.
Nadat je verslaafd ben geraakt aan drugs ben je feitelijk enkel bezig om je verslaving in stand te houden, heel je leven draait om de verslaving. Het hunkeren naar en het opnieuw willen ervaren van het lekkere gevoel keer op keer op keer.
Welke soorten drugs bestaan er?
Bewustzijn verlagende middelen die een rustig en ontspannen gevoel bewerksstelligen. ( bijv. alcohol, slaapmiddelen, heroïne en GHB)
Energie stimulerende middelen die de alertheid versterken en je een energiek gevoel geven. (bijv. cafeïne, cocaïne, nicotine, XTC en speed)
Bewustzijn veranderende middelen die je een gevoel geven de wereld anders te beleven. (bijv. cannabis, paddo’s, LSD)
Hierbij moet wel de opmerking worden gemaakt dat niet alle soorten drugs makkelijk onder te brengen zijn in een categorie daar ze ook twee soorten werkingen kunnen hebben doordat ze meerdere neurotransmittersystemen beïnvloeden.
Kan ieder mens verslaafd raken?
Of iedereen verslaafd kan raken? Ik heb geen wetenschappelijk onderzoek gevonden die dit bevestigd of ontkracht. Het wel of niet verslaafd raken is gerelateerd aan meerdere factoren waardoor de voorspelbaarheid of iemand verslaafd raakt zeer lastig ligt. Wel zijn er meerdere factoren bekend.
De soort drugs. De snelheid van het afhankelijk worden is verschillend. Zo is bekend dat je snel verslaafd raakt aan heroïne en nicotine. Indien een drugs het beloningssysteem sterker beïnvloed is de kans op verslaving groter.
Genetische factoren. Men gaat er vanuit dat erfelijke factoren in ongeveer 40-60% een rol spelen bij het ontwikkelen van verslavingen. Er wordt onderzoek gedaan naar welke genen precies een rol spelen.
Omgevingsfactoren. Denk aan ingrijpende gebeurtenissen, stress, de directe leefomgeving en de jeugd.
Is bekend hoeveel mensen verslaafd zijn?
Het GGZ-Nederland heeft samen met IVZ zicht op zorg en LADIS een werkdocument in een pdf bestand online gezet met daarin heel veel gegevens over de verslavingszorg, inclusief aantallen verslaafden, waaraan en hoeveel er in behandeling zijn. Onderstaande afbeeldingen zijn uit dit document afkomstig.
Het is velen bekend dat er afkickklinieken zijn om van je verslaving af te komen. Echter is het ook mogelijk om thuis met je verslaving aan de gang te gaan. Deze methode is zeer effectief bewezen en wordt daardoor geheel vergoed vanuit de zorgverzekering. Daar je niet uit je leven wordt weggehaald en daardoor ook niet wordt geconfronteerd met het ‘terugkeren in de maatschappij’ na een klinische opname, is de kans op een terugval na een succesvolle behandeling daardoor veel kleiner. De werkwijze richt zich op abstinentie (totaal zonder het middel), zelfhulpgroep en zelfonderzoek en zingeving, een bewezen succesvolle formule.
Zoek hulp; Ga naar je huisarts
Daar ik zelf geen deskundige ben uit de verslavingszorg raad ik je met klem aan je verslaving aan te kaarten bij een professioneel hulpverlener. Je huisarts is hierbij de eerst aangewezen persoon om je vragen te stellen. Mocht gaan naar je huisarts een te grote drempel zijn om direct te nemen. Leg contact met informatieve kanalen via het internet of praat erover met dierbaren. Er is hulp mogelijk indien je van welk soort verslaving ook af wilt komen en zelf de controle terug wilt over je eigen leven.
Disclaimer:de inhoud van dit informatieve artikel is gebaseerd op onderstaande bronvermeldingen. Mocht het ergens onwaarheden bevatten dan word ik hier graag op gewezen, zodat een correcte aanpassing kan plaatsvinden. Aan de inhoud van het artikel kunnen dan ook geen rechten of definitieve conclusies met betrekking tot verslavingen worden ontleend. Daarvoor dient een deskundige te worden geraadpleegd.
Nee, het is vandaag geen dag van de chronische zieken. Wel een dag waarop ik wil beginnen aan een reeks blogs over een onderwerp wat in mijn ogen in Nederland onderbelicht is. Blogs over het hebben…
Noten zijn goed voor je. Neem gerust dagelijks een handje noten om de voordelen van deze gezonde noten mee te krijgen. Hoewel ze veel vetten bevatten, zijn het juist goede onverzadigde vetten. Deze maken niet dik…
Het heeft me jaren gekost (dametje is nu 5,5 jaar) als mama om me te realiseren dat een mama ook tijd voor zichzelf nodig heeft en die tijd dient te reserveren in haar agenda. Elke ouder…
Jarenlang heb ik gevochten tegen mijn overgewicht. Met als resultaat dat ik veelal na een succesvolle periode van afvallen binnen no-time weer terug was bij het oude gewicht, sterker nog, veelal een hoger gewicht dan waar…
Er zijn verschillende redenen waardoor mensen een verlaagde weerstand hebben. Geregeld liggen er chronische aandoeningen aan ten grondslag. Het eten van gezonde voeding, genoeg beweging, het vermijden van stress en genoeg slapen is dan niet voldoende…
Een vaak geroepen opmerking: ‘Chocolade is een bom van calorieën en vetten dus mee stoppen!’ Daarmee de helft van het vrouwvolk gelijk in dilemma: wat is er nu lekkerder dan chocola? Juist: weinig! Vooral voor en…
