The great hack – Wat plaats jij online?
Wij worstelen als ouders geregeld met het wel of niet plaatsen van media online. Dit kwam opnieuw ter sprake toen we samen de documentaire film op Netflix bekeken genaamd ‘The Great Hack’ . Deze docu gaat over hetgeen zich heeft voorgevallen rondom Cambridge Analytica en hun invloed op de Amerikaanse verkiezingen en zeer actueel: de Brexit.
Insiders zijn naar buiten gekomen met details over de werkwijze die Cambridge Analytica hanteerde bij het vergaren van informatie van miljarden mensen. En daarnaast hoe de grote bedrijven als Google, Facebook en Amazone ieders privégegevens gebruiken, danwel misbruiken. Vooral door deze door te verkopen aan ‘iedere partij’ die bereid is hiervoor te betalen.
Inhoudsopgave
In hoeverre bepalen we zelf wat er van ons online verschijnt?
Doordat onze gegevens ‘te koop zijn’ krijgen derden inzicht in jouw persoonlijke interesses en kunnen ze door het targetten van reclames (zowel verhuld als in Advertorials) jouw beslissingen beïnvloeden. Bijvoorbeeld bij het aanschaffen van een product of dienst. Of erger nog: ze kunnen ook (proberen) jouw beeldvorming beïnvloeden bij bijvoorbeeld verkiezingen. Zeker indien je nog niet hebt besloten wat jouw keuze is. Door de vergaarde informatie via bedrijven als Cambridge Analytica (Er zijn uiteraard meer van dit soort bedrijven die nu niet in de schijnwerpers staan. Als 1 bedrijf het kan, dan kunnen velen dit immers.) is de vraag gerezen in hoeverre je nog democratisch over je eigen wil beschikt.
Daarnaast is bij ons zelf de vraag gerezen in hoeverre we zelf beslissen welke media waar online worden geplaatst en vooral ook welk beeld er van onszelf en onze kinderen online wordt gecreëerd. Met mijn ‘werk’ als blogger kies ik bewust voor een deels openbaar leven. Ik weet dat mijn afbeelding, naam en blogs met mij als persoon zijn verbonden. Zo ook de foto’s die ik plaats van ons gezin in welke vorm dan ook. We zijn daar momenteel best terughoudend in. Enkel is dat de juiste manier?
Gegevens zijn te koop
Stel dat een bekende een foto van jou online plaatst op een sociaal platform, bijvoorbeeld als herinnering aan een ontmoeting enige tijd terug en deze wordt door grote bedrijven (als bovengenoemden) beschouwd als eigendom en (met aanvullende informatie rondom de foto) daarmee verkoopbaar?
Voor je het weet komt een onbedoeld grappige foto online op meerdere plekken (die nooit meer verwijderbaar is) met jezelf afgebeeld in een niet zo ideale situatie. Bijvoorbeeld lichtelijk aangeschoten met een biertje in je hand, in een niet al te frisse look (ergere voorbeelden kan je jezelf vast voorstellen 😉 ). Of een foto vanuit een tijd waar je liefst niet meer aan wil worden herinnerd, maar waar vrienden je graag bij bepaalde jubilea nog wel even op willen attenderen.
Hoe onschuldig dit wellicht ook bedoeld is, soms begint iets online een heel eigen leven te leiden.
Zelf bepalen wat er hoe online verschijnt
De vraag rijst dan ook bij ons op: kunnen we niet beter zelf bepalen wat er online verschijnt en dus wel bewust online foto’s van onszelf en ons gezin plaatsen, waarbij we zelf goed kijken naar de foto als losstaand geheel (Indien deze zou opduiken ergens zonder het artikel, hoe zou deze dan overkomen).
Moet ik mijn gezin nu zo veel als mogelijk afschermen, of kan het geen kwaad om onze kinderen af en toe leuk (ook met het gezin) in beeld te brengen?
Hetzelfde geldt voor partnerlief die naast papa zijn ook een publieke functie bekleed. Is het wenselijk dat hij zo min mogelijk in beeld komt in de privé situatie, of juist een positieve aanvulling?
Tot op heden koos hij voor het eerste, maar nu begint hij toch te twijfelen. Hij heeft geen invloed op wat anderen van hem plaatsen, maar wel op wat hij zelf ‘bewust’ de online wereld in zendt.
In hoeverre is het publiek jezelf tonen als vader in een blog over je gezin (die nooit zal zijn geschreven in negatieve context) schadelijk voor je carrière? En mocht dat wel schadelijk zijn, in hoeverre is je carrière het je waard om jezelf zoveel mogelijk te verbergen?
Is het wellicht per ongeluk verschijnen van een ietwat minder gelukkig gekozen foto niet schadelijker dan dat men uit vele foto’s kan kiezen in de rol van vader, individu en partner, los van zijn functie. Je ziet steeds meer BN’ers heel bewust kiezen voor een eigen mediabeleid om te voorkomen dat enkel de (roddel)pers ze buiten hun eigen invloedssfeer portretteert. Zelfs steeds meer personen met een publieke functie kiezen recentelijk deze route.
Ben je zelf eigenaar van je eigen gegevens en media?
Als je zelf geen eigendom blijkt te hebben over de teksten die je online via sociale platformen verspreidt, dan is de keuze: of het niet meer gebruiken van al deze grote bedrijven (hetgeen haast onmogelijk is gemaakt inmiddels doordat ze overal in verweven zitten) of juist zelf ook heel bewust zaken online zetten. Zoals foto’s in blogs van jouzelf en je gezinsleden.
Op je eigen domein kan je namelijk wel je copyright zelfstandig checken en misbruik aan de kaak stellen door het claimen van een schadevergoeding. Door zelf (of door een bekende) iets op bijv. Facebook te zetten, ben je alle rechten kwijt. Ook al beloven ze dat de informatie niet meer verder gaat dan jij aangeeft in de instellingen. Toch rijzen daar bij ons behoorlijk wat kritische vragen over.
Advertorials maken gebruik van jouw gegevens
Zo blijkt dat je als je ook de zakelijke kant van Facebook gebruikt voor het uitzetten van Advertorials dat je wel gebruik kunt maken van de gegevens die zij voor jou (zij het anoniem gemaakt) verzamelen van al hun gebruikers. Dit zodat jouw Advertorial terecht komt bij je ‘gewenste’ doelgroep. De beïnvloeding van online marketing is ongekend groter geworden met de komst en ontwikkeling van internet.
Gegevens delen brengt gebruikersgemak
We zijn (met miljoenen andere mensen) nog steeds bereid heel veel gegevens online te plaatsen voor gebruikersgemak. Ik herken dat ook bij mezelf en zie het terug in de advertenties die ik krijg aangeboden als ik bijvoorbeeld net daarvoor het rondgedwaald op het internet en mezelf heb lekker gemaakt met allerlei vakantiebestemmingen of het aanschaffen van een product.
Uiteraard kan ik gebruik maken van een Adblocker, maar ik kies er bewust voor dit niet te doen. Dit is een keuze en ik ben het me bewust dat ik zal worden herinnerd aan eerdere zoekopdrachten die ik heb verricht voor ‘mogelijk interessante aankopen’.
De vraag rijst dan ook:
Is iedereen op internet het zich bewust in hoeverre mediabedrijven proberen jouw gemoedstoestand te beïnvloeden?
Ik vraag het me af.
Grote bedrijven herinneren mij er inmiddels ook aan dat er nog spullen in het winkelwagentje liggen die ik nog niet heb aangeschaft. Ben ik deze laatste stap soms vergeten? Of ze laten me nogmaals items zien die ik volgens een bepaalde formule zolang heb bekeken dat de winkelketen denkt dat ik daar ‘meer dan gewone interesse’ in heb. Met het nogmaals op mijn scherm verschijnen van deze items of het aanpassen van een mailing die aanbiedingen bevat in die categorie. De hedendaagse marketing is echt doorgegroeid tot een manier waarbij de vraag is of je echt zelf nog eigenaar blijft van je eigen mening. Je wordt beïnvloed waar maar mogelijk.
Is je eigen mening nog wel van jezelf of wordt je door slimme marketing dermate beïnvloed dat je keuzes maakt die je voorheen nooit had gemaakt?
Niet enkel voor het aanschaffen van producten, maar ook bij het doneren van bedragen aan goede doelen die uitgebreid laten zien wat ze kunnen betekenen voor hun goede doel. De filmpjes en afbeeldingen worden zo gebracht dat deze inspelen op de behoefte van veel mensen om de medemens (of dier) te helpen. Er wordt een beroep gedaan op onze menselijke component. En met succes, want we doneren gul na landelijke media aandacht voor goede doelen en rampen die zich voordoen.
Waar ligt de grens van het toelaatbare?
Indien je door te beschikken over (gekochte) persoonlijke gegevens van miljoenen mensen het profiel van ‘de zwevende kiezer’ kunt achterhalen en daardoor zeer gericht je marketingcampagne richt op deze groep en ze bestookt met informatie die jouw ‘kamp’ als beste keuze etaleert. In hoeverre is het toegestaan dit te doen op vaak onorthodoxe wijze? Waar ligt de grens? Blijkbaar zijn ‘feiten’ die niet gecheckt zijn en achteraf onzin blijken geen enkel probleem. En wat als door deze beïnvloeding slechts een kleine meerderheid wordt behaald na de verkiezingsuitslag voor de winnende partij. In hoeverre is dit dan democratisch te noemen als proces? Als blijkt dat er veel invloed is uitgeoefend op de psyche door verdekte strategieën, waardoor mensen onbewust zijn beïnvloed op hun stemgedrag?
Kortom, ik maak me zorgen over de online ontwikkelingen en ook de mate waarin je als individu nog wat te zeggen hebt over je eigen gegevens. Enkel ik heb er geen pasklare oplossing voor en dat baart me feitelijk nog veel meer zorgen.
Gaan wij ons mediabeleid als gezin aanpassen? Mogelijk wel, de toekomst zal het uitwijzen.
Hoe sta jij in dit onderwerp? Ben jij heel makkelijk met het verspreiden van gegevens online of heel erg terughouden? En waarom?
