Landelijk hittegolf van 2018 nu standaard elk jaar of uitzondering?
Nederland heeft deze zomer (2018) een officiële hittegolf te pakken die al veel records heeft verbroken. Gaat het gortdroge jaar van 1976 uit de boeken?
26 juli 2018 – In het Oosten/Zuiden zijn al langere tijd regionale hittegolven gaande. In Twente tikken we vandaag dag 11 aan. De Bilt heeft vandaag de hittegolf officieel gemaakt, rond de middag lag de gemeten temperatuur boven de 30 graden.
Kunnen we nu elk jaar een officiële hittegolf verwachten? In hoeverre heeft de klimaatverandering hier mee te maken?
– Update: 24 juni 2019 is dit artikel op details aangepast die op het moment van schrijven nog niet bekend waren. –
Inhoudsopgave
Landelijke hittegolf in Nederland
Wanneer is er sprake van een officiële hittegolf?
Een hittegolf is een opeenvolging van in De Bilt minimaal 5 zomerse dagen (maximumtemperatuur 25,0 °C of hoger), waarvan er minimaal drie tropisch (maximumtemperatuur 30,0 °C of hoger) zijn. Bron: KNMI
Hittegolven vanaf 1901
De hittegolf van nu niet meegerekend zijn er 24 officiële hittegolven geweest tot op heden. Regionaal ligt dit aantal vele malen hoger. Het oosten en zuiden van het land heeft vaker een hittegolf te pakken, die in De Bilt dan ‘net’ niet de benodigde uitgangspunten behaalt om officieel te worden meegerekend. Zo is er vaak bij officiële hittegolven regionaal al eerder sprake van een hittegolf en duren deze daar dan ook langer dan in het overzicht van het KNMI weergegeven.
Interessant om te zien is dat het aantal hittegolven over een ruime eeuw best meevalt (nog). Wel is duidelijk dat deze warme periodes steeds vaker voorkomen. Zo staan er enkel al tussen 2000-2015 acht officiële hittegolven genoteerd. Waar er slechts 7 werden geteld over de periode van 1901-1974.
Wordt de gortdroge zomer van 1976 verslagen?
Na de gortdroge zomer van 1976 werd de kans dat zo’n extreem droge zomer nogmaals snel zou voorkomen zeer gering geschat. Inmiddels is het velen duidelijk: het klimaat is aan het veranderen, de aarde warmt op. Met als gevolg weersveranderingen die de kans op onder andere meer droogte, laat toenemen. Het is zeer waarschijnlijk dat de zomer van 2018 qua droogte de zomer van 1976 zal verslaan* Daarnaast zullen veel warmte dagrecords sneuvelen.
Update*: De zomer van 2018 is niet de allerdroogste zomer geworden, wel de allerheetste tot nu toe. Het neerslagtekort liep op tot 308 mm op 8 augustus.
Doordat er in augustus in totaal 69 millimeter regen viel in De Bilt, liep het neerslagtekort niet verder op en werd de 363 millimeter van 1976 niet gehaald. Bron
Klimaatveranderingen; stijging temperatuur door broeikaseffect
Hoewel velen de klimaatveranderingen onderschrijven is, zijn er altijd critici te vinden die het tegenovergestelde verkondigen. Eerder schreef ik een blog over het juist het afkoelen van de aarde (gebaseerd op aanwijzingen vastgesteld door het Leipzig Instituut, 2015). En zo zijn er meerdere critici die de invloed van het menselijk handelen ter discussie stellen ten aanzien van het opwarmen van de aarde.
Inmiddels is het algemene denkbeeld dat het menselijk handelen een negatieve invloed heeft op de CO2 productie en de daarmee samenhangende broeikaseffecten. In 2015 is een VN Klimaatakkoord gesloten waarin 195 landen afspraken hebben gemaakt om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen. (Het afgelopen jaar is dit akkoord geregeld onderwerp van discussie geweest door de houding van de huidige Amerikaanse president Trump die zijn medewerking aan dit akkoord heeft ingetrokken.)
Vanaf nu elk jaar een hittegolf?
Kijkend naar de cijfers is de kans dat er vaker een officiële hittegolf wordt genoteerd aan het toenemen. Of deze ook de extreme vormen zullen aannemen zoals deze zomer? Dit is niet goed in te schatten. De zomer van 1976 was tot nu de droogste zomer met het grootste neerslagtekort.
Update 2019: 2018 is de heetste zomer sinds de temperatuurmetingen gebleken. Enkel is dit niet toe te schrijven aan de klimaatveranderingen maar aan de luchtstroomverdelingen. Deze werden in standgehouden door een aanhoudend hogedrukgebied boven Scandinavië, de richting van de straalstromen op de oceaan en hoe deze beiden verankert lagen. Dit is niet vaker waargenomen dan gemiddeld in de afgelopen eeuw. Het is zelfs afgenomen sinds 1979 en daardoor geen terugkerend oplopend gegeven veroorzaakt door de opwarming van de aarde. Wel wordt er verwacht dat de droogte zal toenemen in de gemiddelde statistieken.
Het is wel een gegeven dat er de laatste jaren vele records sneuvelen op allerlei gebieden. Deze week sneuvelt het ene na andere dagwarmterecord bij de weerstations. Kortom een interessante maand voor in de boeken der klimatologie. Of we dit nu volgend jaar weer kunnen verwachten? Het is afwachten. De kans op warmere zomers lijkt statistisch gezien (op basis van de gegevens tot nu toe) toe te nemen, maar dan nog blijft het statistiek en niet een zekerheid.
Disclaimer: De gegevens opgenomen in deze blog beruste op de online informatie verkregen van betrouwbare bronnen. Mocht de tekst door verkeerde interpretatie van deze gegevens onwaarheden bevatten, dan verneem ik dit graag per mail, zodat de tekst kan worden gecorrigeerd.
Bronnen:
- https://www.klimaatakkoord.nl
- https://www.ecovat.eu/energietransitie/klimaatakkoord-parijs-2020-2050/
- https://www.knmi.nl/ (diverse pagina’s)
- https://nieuws.weeronline.nl/27-7-2018-warmste-nacht-ooit-gemeten/
- https://wetenschap.infonu.nl/weer/189941-de-droge-zomer-van-2018-wat-zijn-de-gevolgen.html
Gerelateerd artikel:
Veel mensen hebben deze dagen last van de warmte. Je kunt zelfs letterlijk ziek worden van de warmte. Eerder schreef ik daar een blog over: Letterlijk ziek van de warmte: dit helpt!